Φύση και Ψυχική Υγεία

Η ευεργετική επίδραση της φύσης στην υγεία μας είναι γνωστή από την αρχαιότητα.

Οι μελέτες είναι πλέον τόσο πολυάριθμες που κάποιες χώρες ενσωμάτωσαν τα συμπεράσματά τους στην εκπαίδευση, θέλοντας να δώσουν στους νέους ανθρώπους ένα ουσιαστικό βοήθημα για μια καλύτερη ζωή.

Η επίδραση της φύσης στην βελτίωση της ψυχικής υγείας του ανθρώπου είναι σημαντικότατη και έχει συζητηθεί πολύ.

Με ποιους τρόπους  η επαφή με τη φύση μπορεί να θεραπεύσει την ψυχή και το μυαλό μας?

Η παρατεταμένη παραμονή σε κλειστούς χώρους, δημιουργεί στον άνθρωπο ένα κενό, επίπεδο συναίσθημα, ενώ αρκετές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η επαφή με τη φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ζωντανοί. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη σωματική δραστηριότητα, αλλά και η φύση από μόνη της επηρεάζει θετικά τον άνθρωπο. Η ίδια η φύση κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι, υγιείς και ενεργητικοί.

Η παραμονή στη φύση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στη δημιουργικότητα. Μια πρόσφατη μελέτη, έδειξε ότι “… τέσσερις ημέρες παρουσίας στη φύση και με την αντίστοιχη αποσύνδεση από τα διάφορα μέσα τεχνολογίας, αυξάνουν την απόδοση της δημιουργικότητας και της επίλυσης προβλημάτων σε ένα ποσοστό 50%”.

Η φύση φαίνεται επίσης ότι έχει χαλαρωτική επίδραση, με έρευνες να δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει τον καρδιακό παλμό και άλλους σωματικούς δείκτες στρες, καθώς και να περιορίσει τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Επιπλέον, το άγχος και το αναμάσημα αρνητικών σκέψεων φαίνεται να μειώνονται με την έκθεση στη φύση.

Η βραχυπρόθεσμη μνήμη μπορεί να βελτιωθεί κατά 20% από το περπάτημα στη φύση ή ακόμη απλά κοιτάζοντας μια εικόνα ενός φυσικού τοπίου.

Η επανασύνδεση του ανθρώπου με τη φύση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων, όπως η μοναξιά ή η υπερβολική εξάρτηση από την τεχνολογία. Η επιστροφή στη φύση μπορεί ακόμα να βοηθήσει στην επανασύνδεση μεταξύ οικογενειών και των μελών τους και να είναι μια ευκαιρία για ποιοτικό χρόνο ανάμεσα σε ζευγάρια, ανάμεσα στα παιδιά και στους γονείς τους.

Τα οφέλη της φύσης για την ψυχική υγεία των ανθρώπων, δεν περιορίζονται σε όσους ζουν στην ύπαιθρο. Η μετάβαση σε μια πιο πράσινη, αστική περιοχή ενισχύει επίσης την ψυχική υγεία.

Όλα τα είδη άσκησης στη φύση μπορεί να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή μας. Και είναι εκπληκτικό το πόσο λίγο χρειάζεται να προσπαθήσουμε. Μόλις 5 λεπτά “πράσινη άσκηση” (κηπουρική, περπάτημα, ποδηλασία,  κωπηλασία, ψάρεμα, ιππασία) αρκούν για να δώσουν μεγαλύτερη ώθηση στην αυτοεκτίμηση μας.

Τα παιδιά με Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας που παίζουν περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους, παρουσιάζουν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, σύμφωνα με έρευνα.

Η μελέτη διαπίστωσε ακόμη ότι τα παιδιά που κάθονταν σε εσωτερικούς χώρους κοιτάζοντας έξω σε ένα καταπράσινο χώρο, είχαν καλύτερες επιδόσεις από εκείνα που ήταν έξω, αλλά βρίσκονταν σε ένα αστικό περιβάλλον χωρίς δέντρα ή γρασίδι.

Η έκθεση στο φυσικό περιβάλλον και ο χρόνος που περνάμε στη φύση αυξάνει τα θετικά συναισθήματα, την ενσυναίσθηση, τη φιλία, τη στοργικότητα, τη χαρά και το παιχνίδι. Μειώνει το θυμό, την επιθετικότητα και το άγχος. Αυξάνει το αίσθημα ενέργειας, την παραγωγή και τη δραστηριότητα της σεροτονίνης. Επιφέρει θετικές αλλαγές στο ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, όπως κύματα που παράγονται και στο διαλογισμό .

Μία πρόσφατη έρευνα στην Ιαπωνία έδειξε ότι ακόμη και η τοποθέτηση ενός μικρού φυτού στην επιφάνεια εργασίας σε συνδυασμό με την επισκόπησή του για λίγα λεπτά και τη φροντίδα του, είναι ικανή να μειώσει το άγχος και την καρδιακή συχνότητα ηρεμίας στους εργαζόμενους. Θα μπορούσαμε, επομένως, να φέρουμε λίγη φύση μέσα στο χώρο μας, αλλά η ανάγκη να επιστρέφουμε στη φύση με κάθε δυνατή ευκαιρία είναι πραγματικά επιτακτική και επίκαιρη.

Δεν υπάρχει καλύτερο φάρμακο από την φύση. Αποτελούμε αδιάρρηκτο σύνολο με το φυσικό μας περιβάλλον και η απομάκρυνσή μας από αυτό επιφέρει βαρύτατες συνέπειες για την σωματική, την ψυχική και την νοητική μας υγεία και ισορροπία. Λίγος χρόνος στην φύση ίσως να είναι η λύση για τα περισσότερα σύγχρονα αδιέξοδα που συχνά μας καταβάλουν.

Ο καθηγητής Ρίτσαρντ Ράιν, ο οποίος έχει μελετήσει το πώς η φύση ωφελεί το μυαλό, δηλώνει: «Η φύση είναι η κινητήριος δύναμη για την ψυχή. Συχνά, όταν αισθανόμαστε εξαντλημένοι, σκεφτόμαστε ότι θέλουμε ένα φλιτζάνι καφέ για να ‘ανέβουμε’, αλλά η έρευνα δείχνει ότι ένας καλύτερος τρόπος για να ενεργοποιηθεί το μυαλό μας είναι να συνδεθούμε με τη φύση»