Σημάδια ότι βρίσκεστε σε μια ανθυγιεινή σχέση

Οι ανθυγιεινές σχέσεις μπορεί να έχουν σημαντικές επιζήμιες επιπτώσεις στην υγεία, την ευτυχία και τη γενική ευημερία σας. Το πρόβλημα είναι ότι ενώ ορισμένες σχέσεις είναι σαφώς τοξικές ή ακόμα και καταχρηστικές, άλλα ανθυγιεινά πρότυπα σχέσεων μπορεί να είναι πολύ πιο λεπτά και δύσκολο να αναγνωριστούν.

Αν και καμία σχέση δεν είναι τέλεια, είναι σημαντικό να μπορείτε να αναγνωρίζετε τα σημάδια μιας ανθυγιεινής σχέσης και να ξέρετε τι να κάνετε είτε για να την αλλάξετε είτε να την τερματίσετε.

Αυτό το άρθρο εξετάζει μερικά από τα κοινά χαρακτηριστικά των ανθυγιεινών σχέσεων και πώς να αναγνωρίσετε εάν είστε σε μία. Καλύπτει επίσης τα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να κάνετε τη σχέση σας πιο υγιή και πότε πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.

Κάθε σχέση είναι διαφορετική και μπορεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Υπάρχουν κάποιες σημαντικές ιδιότητες που τείνουν να χαρακτηρίζουν τις ανθυγιεινές σχέσεις.

Οι σχέσεις που χαρακτηρίζονται από αυτές τις δυναμικές και προβλήματα τείνουν να συμβάλλουν σε περισσότερη ένταση, συγκρούσεις και άγχος. Αυτό μπορεί να ισχύει για ρομαντικές σχέσεις, αλλά άλλοι τύποι σχέσεων μπορεί επίσης να επηρεαστούν από ανθυγιεινά πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεών σας με μέλη της οικογένειας, φίλους και συναδέλφους.

Ελεγχος

 

Σε ανθυγιεινές σχέσεις, το ένα άτομο μπορεί να προσπαθήσει να ελέγξει τη ζωή του άλλου. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω εκφοβισμού, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει άλλους τύπους χειραγώγησης.

Μερικές φορές το άτομο μπορεί να εμπλακεί σε συμπεριφορές που φαίνονται εξαιρετικά στοργικές. Στην πραγματικότητα, αυτές οι ενέργειες έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν το άλλο άτομο και να το εμποδίζουν να κάνει πράγματα ή να πηγαίνει σε μέρη όπου βρίσκονται εκτός του ελέγχου του άλλου ατόμου.

Ο έλεγχος της συμπεριφοράς μπορεί επίσης να περιλαμβάνει την απομόνωση ενός ατόμου από τους φίλους και την οικογένειά του. Μπορεί επίσης να σημαίνει διακοπή της επικοινωνίας, διακοπή της πρόσβασης στα οικονομικά ή δυσκολία στην έξοδο από την κατάσταση.

Ο έλεγχος μπορεί επίσης να έχει τη μορφή κτητικότητας και ζήλιας. Ενώ και τα δύο αυτά είναι φυσιολογικά ανθρώπινα συναισθήματα που μπορεί να βιώνουν οι άνθρωποι από καιρό σε καιρό, είναι ανθυγιεινά όταν κάποιος προσπαθεί να ελέγξει αυτό που κάνετε, όταν σας επιτίθεται όταν στενοχωριέται ή όταν σας κατηγορεί για απιστία.

Έλλειψη εμπιστοσύνης

 

Οι ανθυγιεινές σχέσεις συχνά χαρακτηρίζονται από έλλειψη εμπιστοσύνης. Μπορεί να νιώθετε ότι πρέπει να κρύψετε πράγματα από τον σύντροφό σας ή μπορεί συχνά να νιώθετε ότι σας κρύβει πράγματα.

Προκειμένου να αναπτυχθεί υγιής εμπιστοσύνη, και τα δύο άτομα σε μια σχέση πρέπει να εμπλακούν σε αμοιβαία αυτοαποκάλυψη. Αυτό περιλαμβάνει την αποκάλυψη πραγμάτων για τον εαυτό σας με την πάροδο του χρόνου καθώς η σχέση βαθαίνει και μεγαλώνει. Η διαδικασία της κοινής χρήσης και της ακρόασης συμβάλλει σε συναισθήματα συναισθηματικής οικειότητας και εγγύτητας. Αλλά αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε το άλλο άτομο με τα βαθύτερα συναισθήματά σας, δεν είναι πιθανό να του πείτε τα συναισθήματα, τις σκέψεις ή τις αναμνήσεις σας.

Η εμπιστοσύνη που έχετε εσείς και ο σύντροφός σας μπορεί να διαμορφωθεί, εν μέρει, από το γενικό σας στυλ προσκόλλησης. Αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς συχνά καθιερώνονται στην παιδική ηλικία με βάση τις αλληλεπιδράσεις και τις εμπειρίες με τους φροντιστές, αλλά συνεχίζουν να διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεστε στις ρομαντικές σχέσεις στην ενήλικη ζωή.

Εάν έχετε ιστορικό στο να μην μπορείτε να εξαρτηθείτε από τους ανθρώπους που θα έπρεπε να είστε σε θέση να εμπιστευτείτε περισσότερο, μπορεί να δυσκολευτείτε να εμπιστευτείτε τους ερωτικούς σας συντρόφους.

‘Έλλειψη σεβασμού

 

Η ασέβεια μπορεί να λάβει διάφορες μορφές σε ανθυγιεινές σχέσεις. Μερικές φορές μπορεί να σημαίνει ότι κάποιος απορρίπτει το άλλο άτομο. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να περιλαμβάνει ξεκάθαρη γελοιοποίηση ή κοροϊδία με τις απόψεις ή τα συμφέροντα του άλλου ατόμου.

Αυτή η ασέβεια μπορεί συχνά να βιώνεται σαν απόρριψη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά συναισθημάτων, όπως πληγωμένα συναισθήματα, ντροπή, ενοχή, μοναξιά, αμηχανία και κοινωνικό άγχος.

Φτωχή επικοινωνία

 

Η καλή επικοινωνία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε υγιούς σχέσης. Οι ανθυγιεινές σχέσεις συχνά χαρακτηρίζονται από μοτίβα αναποτελεσματικής επικοινωνίας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το να μην μιλάμε για προβλήματα, να αποφεύγουμε δύσκολα ζητήματα, να περιμένουμε από το άλλο άτομο να διαβάσει το μυαλό μας, να μην ακούει, να έχει αμυντική στάση ή να αποτρέπει την αντιμετώπιση προβλημάτων στη σχέση.

Το στυλ επικοινωνίας έχει αποδειχθεί ότι είναι βασικός προγνωστικός παράγοντας διαζυγίου και έχει περισσότερο αντίκτυπο από τη δέσμευση, το άγχος και την προσωπικότητα όταν πρόκειται για την επιτυχία του γάμου.

Μερικά από τα κοινά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται συχνά σε ανθυγιεινές σχέσεις περιλαμβάνουν συμπεριφορές ελέγχου, δυσπιστία, έλλειψη σεβασμού και κακή επικοινωνία.

Οι σχέσεις συχνά αναπτύσσονται, αλλάζουν και μερικές φορές καταρρέουν με την πάροδο του χρόνου. Μια σχέση μπορεί να είναι κυρίως υγιής όταν τα πράγματα πάνε καλά, αλλά η προσθήκη στρεσογόνων παραγόντων μπορεί να δημιουργήσει πίεση. Οι άνθρωποι μπορεί να ανταποκριθούν υποχωρώντας σε μη υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης ή με το να εμπλέκονται σε συμπεριφορές που είναι τελικά επιβλαβείς για την υγεία των σχέσεων τους.

Οι ανθυγιεινές σχέσεις συχνά χαρακτηρίζονται από προδοσία, κατηγορίες, εκφοβισμό, έλεγχο, έλλειψη σεβασμού, ατιμία, δράμα, συναισθηματική κακοποίηση, φόβο, οικονομική ανεντιμότητα ή κατάχρηση, gaslighting, ενοχή, εχθρότητα, απομόνωση, ζήλια, μοναξιά, αρνητικότητα, σωματική κακοποίηση, φτωχή επικοινωνία, γελοιοποίηση, στρες, δυστυχία, λεκτική κακοποίηση.

Σε μια ανθυγιεινή σχέση, μπορεί να νιώθετε ότι πρέπει πάντα να περπατάτε πάνω σε τσόφλια αυγών γύρω από το άλλο άτομο. Ή μπορεί να νιώθετε ότι πρέπει πάντα να κρύβετε αυτό που πραγματικά σκέφτεστε ή αισθάνεστε. Μπορεί ακόμη και να αισθάνεστε ότι πρέπει να εγκαταλείψετε τα πράγματα που πραγματικά θέλετε για να κρατήσετε το άλλο άτομο χαρούμενο.

Ένα άλλο σημάδι μιας ανθυγιεινής σχέσης είναι η αίσθηση ότι τα πράγματα είναι ανισορροπημένα. Οι μονόπλευρες σχέσεις είναι εκείνες στις οποίες ένα άτομο επενδύει περισσότερη προσπάθεια, ενέργεια και συναίσθημα για τη διατήρηση της σχέσης. Τέτοιες σχέσεις μπορεί να είναι ανθυγιεινές και συχνά αφήνουν το άτομο που κάνει όλη τη δουλειά, να αισθάνεται πως δεν έχει υποστήριξη, απομονωμένο και αποστραγγισμένο.

Μερικές φορές μπορεί να εμφανιστούν ανθυγιεινές συμπεριφορές σε περιόδους ακραίου στρες. Σε άλλες περιπτώσεις, τα επίμονα πρότυπα ανθυγιεινών συμπεριφορών μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου ή να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια διαφορετικών σταδίων μιας σχέσης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτά τα ζητήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν χρησιμοποιώντας στρατηγικές αυτοβοήθειας ή με τη βοήθεια επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αλλά αν η σχέση σας επηρεάζεται από κακοποίηση, είτε είναι σωματική, λεκτική ή σεξουαλική, πρωταρχικό μέλημά σας θα πρέπει να είναι να διασφαλίσετε την ασφάλειά σας.

Τα ανθυγιεινά πρότυπα μπορεί μερικές φορές να εμφανιστούν σε περιόδους άγχους ή συγκρούσεων. Αν και αυτά είναι συχνά προσωρινά, τα πιο επίμονα ανθυγιεινά μοτίβα υποδεικνύουν ότι κάτι πρέπει να αλλάξει ή ότι η σχέση μπορεί να οδηγηθεί προς το τέλος της.

Πώς να αλλάξετε μια ανθυγιεινή σχέση

 

Η κοινωνική σύνδεση και η υποστήριξη που παρέχουν οι σχέσεις είναι απαραίτητες τόσο για τη σωματική όσο και για τη συναισθηματική υγεία. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι υγιείς σχέσεις μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή σας με θετικούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου θανάτου και της προστασίας σας από τη μοναξιά και την απομόνωση.

Επειδή οι καλές σχέσεις είναι τόσο απαραίτητες για την ευημερία σας, είναι απαραίτητο να λάβετε μέτρα για να προστατεύσετε τον εαυτό σας από εκείνες που έχουν τη δυνατότητα να βλάψουν την υγεία σας. Εάν πιστεύετε ότι είστε σε μια ανθυγιεινή σχέση, είναι σημαντικό να λάβετε μέτρα για να διορθώσετε το πρόβλημα.

Η αλλαγή είναι δυνατή εάν και οι δύο άνθρωποι είναι αφοσιωμένοι στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και είναι ανοιχτοί στην αλλαγή.

 

Αποφασίστε εάν η σχέση μπορεί να διορθωθεί

 

Το πρώτο βήμα είναι να αποφασίσετε εάν η ανθυγιεινή σχέση μπορεί να επιδιορθωθεί ή όχι. Προκειμένου να επουλωθεί η ζημιά και να προχωρήσουμε με τρόπο που είναι υγιής και για τους δύο εμπλεκόμενους, είναι απαραίτητο να βεβαιωθείτε ότι και τα δύο μέρη είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν στο να λειτουργήσει η σχέση. Όταν ένα άτομο δεν είναι πρόθυμο να αλλάξει την ανθυγιεινή συμπεριφορά του, η σχέση είναι πιθανό να μην σωθεί.

Διατήρηση αλληλεξάρτησης

 

Οι υγιείς σχέσεις ενθαρρύνουν την αλληλεξάρτηση αντί για την συνεξάρτηση. Τα άτομα που είναι αλληλεξαρτώμενα κατανοούν τα οφέλη του να μπορούν να στραφούν στον σύντροφό τους όταν χρειάζονται υποστήριξη και αναγνωρίζουν την αξία και τη σημασία της υποστήριξης του συντρόφου τους. Ταυτόχρονα, είναι σε θέση να διατηρήσουν τη δική τους αίσθηση του εαυτού τους έξω από τον σύντροφό τους και την μεταξύ τους σχέση  .

Όταν και τα δύο άτομα σε μια σχέση προσπαθούν για αλληλεξάρτηση, είναι σε θέση να επιτύχουν μια ισορροπία όπου μπορούν να προσφέρουν συναισθηματική οικειότητα και να υποστηρίξουν τις ανάγκες του συντρόφου τους, ενώ δεν εξαρτώνται από το άλλο άτομο.

Δημιουργήστε μια υγιή σύνδεση

 

Η οικοδόμηση μιας υγιούς σχέσης με το άλλο άτομο είναι ένα βασικό βήμα προς την υπέρβαση μιας ανθυγιεινής σχέσης. Μόλις αναγνωρίσετε τα ανθυγιεινά ή τοξικά πρότυπα που ήταν επιζήμια για τη σχέση σας, είναι σημαντικό να εργαστείτε μαζί για να τα ξεπεράσετε και να δημιουργήσετε μια πιο υγιή, πιο υποστηρικτική σύνδεση, μπορείτε να το κάνετε αυτό ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα.

Συνεργαστείτε για να αναγνωρίσετε και να αποφύγετε τα ανθυγιεινά πρότυπα στη σχέση σας. Το πρώτο βήμα προς την οικοδόμηση μιας υγιούς συναισθηματικής σύνδεσης είναι η αναγνώριση των προβληματικών προτύπων που αποτελούσαν πρόβλημα και για τους δύο ή οποιαδήποτε καταστροφική συμπεριφορά σας οδήγησε σε αυτό το σημείο αποσύνδεσης.

Καταγράψτε τις συναισθηματικές ανάγκες που είναι σημαντικές για εσάς. Δεν μπορείτε να περιμένετε από τον σύντροφό σας να εκπληρώσει συναισθηματικές ανάγκες που δεν του κάνετε ξεκάθαρες, επομένως είναι απαραίτητο να επικοινωνήσετε αυτούς τους συναισθηματικούς στόχους για τη σχέση σας προκειμένου να υπάρχει πραγματική συναισθηματική κατανόηση και συναισθηματική σύνδεση μεταξύ σας.

Προσφέρετε συναισθηματική υποστήριξη στον σύντροφό σας. Προκειμένου να δημιουργηθεί μια συναισθηματική σύνδεση ανάμεσα σε εσάς και το άλλο άτομο, θα πρέπει και οι δύο να είστε πρόθυμοι να προσφέρετε συναισθηματική υποστήριξη με θετικό τρόπο που να είναι απαλλαγμένος από ενοχές ή χειραγώγηση.

Ακούστε ενεργά όταν ο σύντροφός σας μιλάει. Η λεκτική επικοινωνία είναι ένα σημαντικό μέρος της συναισθηματικής σύνδεσης, επομένως βεβαιωθείτε ότι είστε υποστηρικτικοί και ενθαρρύνετε αυτές τις συνδέσεις μέσω ουσιαστικής συνομιλίας που δείχνει συναισθηματικό ενδιαφέρον, κατανόηση και υποστήριξη.

Αποφύγετε τη συναισθηματική χειραγώγηση. Είναι σημαντικό να μην χρησιμοποιείτε τη συναισθηματική σύνδεση ως τρόπο χειραγώγησης του άλλου για να κάνει κάτι που δεν θέλει να κάνει, αυτό μόνο θα βλάψει περαιτέρω τη σχέση σας και θα μειώσει τη συναισθηματική σύνδεση μεταξύ σας.

Άλλες στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν είναι να διατηρείται υγιή όρια, να έχετε προσωπικούς στόχους και συνεχίστε να τους επιδιώκετε, να αποφεύγεται να ελαχιστοποιείτε τον εαυτό σας για να ευχαριστήσετε άλλους ανθρώπους, να εστιάζετε στο να είστε ο αυθεντικός εαυτός σας, να αφιερώνεται χρόνο στο να μαθαίνεται τι σας αρέσει και τι είναι σημαντικό για εσάς, να περιμένετε από τους άλλους να σας φέρονται με σεβασμό, να διατηρείτε τις σχέσεις σας με άλλα άτομα εκτός της σχέσης.

Υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να αντιμετωπίσετε τα ανθυγιεινά πρότυπα σε μια σχέση. Εάν αποφασίσετε ότι η σχέση μπορεί να σωθεί, αναζητήστε τρόπους για να δημιουργήσετε μια υγιή συναισθηματική σύνδεση διατηρώντας παράλληλα την αλληλεξάρτηση.

Πότε να αναζητήσετε βοήθεια

 

Υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε μόνοι σας για να ενισχύσετε τη σχέση σας, αλλά μερικές φορές μπορεί να ωφεληθείτε αν απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για βοήθεια.

Η θεραπεία ζεύγους μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση τόσο ατομικών όσο και αμοιβαίων ζητημάτων που μπορεί να υπάρχουν σε μια σχέση. Για παράδειγμα, ένας θεραπευτής μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία υποκείμενων παθήσεων ψυχικής υγείας που μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σχετίζονται μεταξύ τους σε μια σχέση.

Ένας θεραπευτής μπορεί επίσης να βοηθήσει σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές προσδοκίες για το τι ελπίζουν να πάρουν από μια σχέση. Για παράδειγμα, σε ανθυγιεινές μονόπλευρες σχέσεις, το ένα άτομο μπορεί να αναλαμβάνει περισσότερο από τη δουλειά επειδή είναι περισσότερο αφοσιωμένο ενώ το άλλο άτομο επενδύει λιγότερο.

Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί επίσης να βοηθήσει τα ζευγάρια να εργαστούν σε ανθυγιεινές δεξιότητες επικοινωνίας που μπορεί να δημιουργήσουν τοξικότητα και σύγκρουση στη σχέση. Ένας θεραπευτής μπορεί επίσης να βοηθήσει κάθε άτομο να αναπτύξει και να εξασκήσει δεξιότητες που μπορούν να το βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τις συγκρούσεις πιο αποτελεσματικά.

Η αποφυγή της σύγκρουσης δεν είναι δυνατή ή ακόμη και ενδεδειγμένη – ακόμη και οι υγιείς σχέσεις βιώνουν διαφωνίες και συγκρούσεις. Το κλειδί είναι να ξέρεις πώς να το χειριστείς αποτελεσματικά. Όταν αντιμετωπίζεται σωστά, επιτρέπει στους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν προβλήματα και να κάνουν αλλαγές που είναι τελικά καλές για την υγεία της σχέσης.

Η θεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη εάν είστε σε μια ανθυγιεινή σχέση. Ένας θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να εργαστείτε σε μεμονωμένα ζητήματα και να σας βοηθήσει να μάθετε νέες δεξιότητες αντιμετώπισης και επικοινωνίας. Η θεραπεία μπορεί να είναι πιο ωφέλιμη όταν και τα δύο άτομα είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν και δεσμεύονται να κάνουν μια αλλαγή.

Πότε να τερματίσετε μια ανθυγιεινή σχέση

 

Δεν αξίζει κάθε σχέση να σωθεί. Εάν έχετε κάνει το καθήκον σας, αλλά το άλλο άτομο δεν είναι πρόθυμο να αλλάξει ή να βοηθήσει, ίσως είναι καιρός να φύγετε και να επενδύσετε την προσπάθειά σας σε πιο υγιείς, υποστηρικτικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους.

Εάν το άλλο άτομο δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει ή εάν η κατάσταση περιλαμβάνει κακοποίηση σε οποιαδήποτε μορφή, ο τερματισμός της σχέσης είναι συχνά ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε την ευημερία σας.

Όλες οι σχέσεις είναι διαφορετικές και καμία από αυτές δεν είναι τέλεια. Όλοι έχουν μέρες όπου αισθάνονται ευερέθιστοι, λίγοι ή εξαντλημένοι και είναι κατανοητό ότι αυτά τα συναισθήματα μερικές φορές διαχέονται στις σχέσεις τους.

Αλλά είναι σημαντικό να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι αξίζει να έχετε μια σχέση όπου αισθάνεστε υγιείς, ευτυχισμένοι και ότι σας υποστηρίζουν. Αξίζεις να έχεις σχέσεις με ανθρώπους που υποστηρίζουν εσένα και τα ενδιαφέροντά σου.

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να εμπλέκεστε σε μια ανθυγιεινή σχέση, αφιερώστε λίγο χρόνο εξετάζοντας τον αντίκτυπο που έχει στη ζωή σας, εάν αυτά τα ζητήματα μπορούν να διορθωθούν και εάν μπορεί να είναι καιρός να τερματίσετε τη σχέση.