Ας μιλήσουμε για την Συναίνεση

Από μικρή ηλικία τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται την σημασία της συναίνεσης. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μιας ολοκληρωμένης  σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και μας ενδυναμώνει μέσα από την γνώση για τα δικαιώματα μας.

Συναίνεση είναι η σαφής και ξεκάθαρη συμφωνία για συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα.

Αποτελεί μία αμοιβαία συμφωνία, που βασίζεται σε μία κοινή επιθυμία για συγκεκριμένες σεξουαλικές πράξεις. Είναι μία συνεχής αλληλεπίδραση, λεκτική και μη λεκτική, που γίνεται για ένα ειλικρινές ναι.

Προϋποθέτει αμοιβαία επίγνωση των πιθανών συνεπειών των σεξουαλικών πράξεων. Κάθε πλευρά πρέπει να παραμένει ανοιχτή και να σέβεται την έκφραση συμφωνίας ή διαφωνίας τ@ άλλ@ για συμμετοχή στην δραστηριότητα.

Συναίνεση δεν είναι όταν το άτομο δεν μπορεί να εκφράσει με ειλικρίνεια τις επιθυμίες και τα όρια του λόγω ανισορροπίας δύναμης ή θέσης ή εξουσίας και όταν κάποιο άτομο κάνει το άλλο να πει «ναι» απειλώντας, εξαναγκάζοντας, χειραγωγώντας, εκφοβίζοντας, πιέζοντας, εκβιάζοντας, ναρκώνοντας και μεθώντας το άλλο άτομο.

Οι προϋποθέσεις ώστε να υπάρξει εγκυρότητα της συναίνεσης είναι καταρχήν να υπάρχει η ικανότητα για την παροχή της συναίνεσης. Όταν για παράδειγμα ένα άτομο είναι υπό την επήρεια αλκοόλ ή άλλων ουσιών και συναινέσει σε σεξουαλική δραστηριότητα, μπορεί να βρίσκεται σε τέτοιο σημείο που είναι ανίκανο να δώσει συναίνεση. Σημάδια που μαρτυρούν αυτήν την ανικανότητα είναι η κατανάλωση ποσότητας αλκοόλ σε σύντομο χρονικό διάστημα, η μπερδεμένη ομιλία, η ασυνήθιστη συμπεριφορά, ο εμετός, η μυρωδιά αλκοόλ στην ανάσα, το παραπάτημα, η λιποθυμία, η αναισθησία, ο ύπνος.

Η συναίνεση να είναι σαφής και καταφατική. Οι συμμετέχοντες σε μία σεξουαλική πράξη πρέπει να κοινοποιούν την συναίνεση τους με ελεύθερη βούληση, με λόγια ή ξεκάθαρες πράξεις, εφόσον βέβαια έχουν τη ικανότητα να το κάνουν. Η συγκατάθεση πρέπει να είναι πάντα καταφατική (yes means yes) και να παρέχεται με ελεύθερη βούληση. Εάν ένα άτομα εξαναγκάζεται, πιέζεται, ενοχοποιείται ή απειλείται για να προβεί σε σεξουαλικές πράξεις δεν συναινεί.

Ο εξαναγκασμός είναι η παράλογη, ακατάλληλη πίεση για συμμετοχή σε σεξουαλική συνεύρεση. Εξαναγκασμό συνιστά επίσης, η συνεχιζόμενη πίεση για σεξουαλική δραστηριότητα, αφού το άλλο άτομο έχει δηλώσει πως δεν θέλει να εμπλακεί ή θέλει να σταματήσει ή δεν θέλει να προχωρήσει περαιτέρω.

Πρέπει να είναι αμοιβαία και με δυνατότητα ανάκλησης. Κάθε πρόσωπο που συμμετέχει σε μία σεξουαλική δραστηριότητα είναι υπεύθυνο για την διασφάλιση της συναίνεσης τ@ συντρόφου τ@ και για την διασφάλιση της ικανότητας τ@ συντρόφου τ@ να δώσει συναίνεση. Μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή και σε κάθε σημείο της δραστηριότητας. Εάν κάποι@ ανακαλέσει την συναίνεση τ@, είναι ευθύνη τ@ συντρόφου να σεβαστεί αυτήν την απόφαση και να τερματίσει αμέσως την σεξουαλική δραστηριότητα.

Η συναίνεση πρέπει να αναζητείται και να διασφαλίζεται με κάθε σύντροφο, σε κάθε σεξουαλική δραστηριότητα πριν ξεκινήσει, καθώς δεν σημαίνει ότι επειδή ένα άτομα συμφώνησε σε μια συγκεκριμένη δραστηριότητα συμφωνεί σε όλες. Πρέπει να διασφαλίζεται κάθε φορά που λαμβάνει χώρα σεξουαλική δραστηριότητα, η προηγούμενη συναίνεση δεν σημαίνει και μελλοντική. Αυτό αφορά τόσο χρόνιους σεξουαλικούς συντρόφους, όσο και αυτούς που βρίσκονται πρώτη φορά.

Η συζήτηση για τη συναίνεση και η προώθηση μιας «κουλτούρας συναίνεσης» έχει σημασία.

  

Είναι ένα πολύ αναγκαίο βήμα για την αποδόμηση της λεγόμενης «κουλτούρας του βιασμού» που κανονικοποιεί, ακόμα και δικαιολογεί, τη σεξουαλική βία, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, στις κοινωνίες μας.

Η σαφής κατανόηση του τι σημαίνει σεξουαλική συναίνεση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των βιασμών και άλλων σεξουαλικών εγκλημάτων.